Vide etiam paginam fere homonymam: Patricius (praenomen).

Patricius (patricius, -i; Graece: πατρίκιος) est appellatio nobilis Romae antiquae. Ex hac deducta est etiam appellatio procerum in multis oppidis Italiae ac Sacri Imperii Romani Medio Aevo.

Romulus Remusque cum lupa. Romani antiqui Romulum ordinem patricium instituisse tradiderunt.

Patricii se progenies illarum gentium esse, quae Romam condiderant, crediderunt. Verbum "patricius" a "pater" sive "patres" deductum est.

In re publica Romana ineunte conubia inter patricios et plebem illicita erant; anno 445 a.C.n. demum lege Canuleia de Conubio patrum et plebis concessa sunt[1]. Reditus patriciis diu tantum ex fructibus agriculturae aut praeda belli capere licebat. Regulis postea laxatis tamen reditus ex mercaturis aut pecuniae negotio indecori habebantur. Post Certamen inter patricios et plebem gentes patriciae una cum quibusdam gentibus plebeis res Romanas definiebant. Patricii etiam re publica exeunte magno honore gaudebant; plurimi factioni Optimatium favebant. Sunt quidem patricii notissimi ut puta Gaius Iulius Caesar aut Publius Clodius Pulcher, qui res Popularium agebant.

Gentes patriciae notae erant Cornelii, Valerii, Iulii, Claudii, Aemilii et Fabii.

Tempore discriminis rei publicae numerus gentium patriciorum valde imminutus est. Anno 29 a.C.n. lege Saenia Augusto ius gentium patriciarum creandarum delatum est. Quod ius et Augusti successores sibi vindicaverunt.

Constantinus Magnus nomen patricii viris dedit, qui sibi de imperatore bene meruerant. Ex tunc nomen honorarium in usu manebat et Medio aevo variis in regionibus denuo pro nobilibus adhibitum est.

  1. König, Ingemar: Der Römische Staat I – Die Republik, p. 169, Stuttgardiae 1992.

Nexus interni

Bibliographia

recensere
  • Ferenczy, Endre. 1976. From the Patrician State to the Patricio-Plebeian State. Amstelodami: A. M. Hakkert. (Anglice)
  • Mitchell, Richard E. 1990. Patricians and plebeians: The origin of the Roman state. Ithacae, NY: Cornell Univ. Press. (Anglice)
  • König, Ingemar. 1992. Der Römische Staat I – Die Republik, Philipp Reclam jun., Stuttgardiae. (Theodisce)
  • Raaflaub, Kurt A., ed. 2004. Social struggles in Archaic Rome: New perspectives on the conflict of the orders. 2. ed. Oxonii: Blackwell. (Anglice)
  • Rosenstein, Nathan and Robert Morstein-Marx. 2010. A Companion to the Roman Republic. Cicestriae, West Sussex: Wiley-Blackwell. (Anglice)

Nexus externi

recensere
Aetates

ExordiumMonarchiaRes Publica ImperiumRuina et lapsus Imperii Imperium Romanum OccidentaleImperium Byzantinum

Constitutiones

HistoriaAetas regum Res PublicaImperium Romanum

Administratio

SenatusComitia (Curiata, Centuriata, Tributa, Concilia plebis) • Curia HostiliaForumCursus honorumLegatusDuxOfficium PraefectusVigintisexviriLictorMagister militumImperatorPrinceps senatusPontifexAugustusCaesarTetrarchiaProvincia

Magistratus

Tribunus plebis(Tribuni aerariiTribuni militumTribuni militum consulari potestateTribunus Celerum)QuaestorAedilisPraetorConsulCensorProconsul GubernatorDictatorMagister equitumDecemviri legibus scribundisTribuni militum consulari potestateTriumvirRexInterrex

Leges

Lex XII TabularumCivis Romanus sumAuctoritasImperiumStatusIudiciaConstitutio AntoninianaEdictum Domitiani de excidendis vineis

Societas

PatriciiPlebsSecessio plebisOrdo EquestrisGensTribusPraenomina Romana antiquaMulieresMatrimoniumServitusLiberti

Exercitus

Legio Limes

Cultura

CalendariumMedicinaTheatrumArs coquinaria ScholaLitteraeArsMusicaArchitecturaReligio (ExsequiaePersecutionesCultus imperatorius)MythologiaChristianismus in imperio romanoThermaeForumSPQRVestimentaFesta(CarmentaliaFloraliaLemuraliaLupercaliaPariliaSaturnalia)CircusVinumMeretricesLinguae

Technologia

Numeri RomaniArithmeticaAbacusViae RomanaePontesAquae ductiMetallurgiaCloaca Maxima

Oeconomia

AgriculturaMercaturaAerariumNummi

Lingua Latina

ArchaicaClassica sive aureaPostclassica sive argenteaSermo vulgarisMediaevalisHumanisticaLingua NeolatinaLingua Latina scientificaLingua Latina EcclesiasticaLinguae Romanicae

Scriptores praecipui

ApuleiusCatullusCiceroQuintus Curtius RufusHoratiusIulius CaesarIuvenalisLiviusLucretiusOvidiusPetroniusPlautusGaius Plinius SecundusGaius Plinius Caecilius SecundusPropertiusSallustiusSenecaSuetoniusTacitusVergiliusVitruvius

Indices

AnnalesConsules rei publicae Consules sub principatu electorumDii Graeci cum paribus deis Romanis EtruscisqueDioecesesGentes RomanaeGubernatores provinciarum RomanarumImperatoresOppida et urbesHomines illustriProvinciae(Provinciae Rei PublicaeProvinciae ImperiiProvinciae Imperii DiocletianiTabula successionis provinciarum Romanarum) RegesRegiones Italicae AugustaeAntiquae viae

 
stipula

Haec pagina est stipula. Amplifica, si potes!