İçeriğe atla

Fanerozoyik

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fanerozoyik
538,8 ± 0,2 - 0 myö 
Fanerozoyik'in on iki döneminin her birindeki fauna ve flora. Sol üstten itibaren: Kambriyen, Ordovisiyen, Silüriyen, Devoniyen, Karbonifer, Permiyen, Triyas, Jura, Kretase, Paleojen, Neojen, ve Kuvaterner canlı türleri.
Kronoloji
Etimoloji
Diğer telaffuz(lar)Fanerozoik
Kullanım bilgisi
Gök cismiDünya
Bölgesel kullanımKüresel (ICS)
Kullanılan zaman çizelgesiICS Zaman Cetveli
Tanım
Kronolojik birimÜst zaman
Stratigrafik birimEonotem
İlk önerenGeorge Halcott Chadwick, 1930
Zaman aralığının resmîyetiResmî
Alt sınırını belirleyenİknofosil Treptichnus pedum'un ortaya çıkışı
Alt sınır KSKNFortune Head kesiti, Newfoundland, Kanada
47°04′34″N 55°49′52″W / 47.0762°K 55.8310°B / 47.0762; -55.8310
KSKN onayı1992
Üst sınırını belirleyenUygulanamaz
Üst sınır KSKNUygulanamaz
KSKN onayıUygulanamaz
Atmosfer ve iklim verileri

Fanerozoyik (veya Fanerozoyik Üst Zaman), bol miktarda hayvan ve bitki varlığının görüldüğü, jeolojik zaman cetvelindeki mevcut üst zamandır. 538,8 milyon yıl öncesinden günümüze kadar uzanır.[1] Hayvanların evrimleşerek fosil kayıtlarında da görülen ilk sert kabuklara sahip olduğu Kambriyen Dönem ile başlar. Pre-kambriyen olarak adlandırılan Fanerozoyik'ten önceki zaman dilimi, Hadeen, Arkeen ve Proterozoyik olmak üzere üç üst zamana bölünmüştür.

Fanerozoyik zaman aralığı, bir dizi hayvan şubesinin fosilleşmiş kanıtlarının jeolojik kayıtlarda aniden ortaya çıkmasıyla başlar. Bunlar arasında bu şubelerin çeşitli biçimlere evrimi; karmaşık bitkilerin ortaya çıkışı ve gelişimi; balıkların evrimi; böceklerin ve dört üyelilerin ortaya çıkışı; ve modern faunanın gelişimi gibi örnekler sayılabilir. Karada yaşayan bitkiler erken Fanerozoyik'te ortaya çıktı. Bu süre zarfında tektonik kuvvetler kıtaları hareket ettirerek hepsini Pangea (yerküre tarihinde son oluşan süperkıta) olarak bilinen tek bir kara kütlesinde toplamış ve Pangea da daha sonra günümüzdeki kıtalara ayrılmıştır.

Fanerozoyik terimi, Grekçe görünür anlamına gelen φανερός (phanerós) ve yaşam anlamına gelen ζωή (zōḗ) sözcüklerinden türemiştir. Çünkü bir zamanlar yaşamın bu üst zamanın ilk dönemi olan Kambriyen'de başladığına inanılıyordu. "Fanerozoyik" terimi, 1930'da Amerikalı jeolog George Halcott Chadwick (1876-1953) tarafından üretildi.[2][3]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Paleoklimatoloji - Eski zamanlardaki iklimin değişikliklerinin incelendiği bilim dalı.

Özel

  1. ^ "Stratigraphic Chart 2022" (PDF). International Stratigraphic Commission. February 2022. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022. 
  2. ^ Chadwick, G.H. (1930). "Subdivision of geologic time". Bulletin of the Geological Society of America. 41: 47-48. 
  3. ^ Harland, B., (Ed.) (1990). A geologic timescale 1989. Cambridge: Cambridge University Press. s. 30. ISBN 0-521-38361-7. 

Genel

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Öncesinde
gelen
Proterozoyik Üst Zaman
Fanerozoyik Üst Zaman
Paleozoyik Zaman Mezozoyik Zaman Senozoyik Zaman
Kambriyen Ordovisiyen Silüriyen Devoniyen Karbonifer Permiyen Triyas Jura Kretase Paleojen Neojen Kv.